ساقدوش در فرهنگ مردم آذربایجان ریشه دارد. در واقع، ساقدوش و سولدوش دو مرد هستند که در طول مراسم کنار داماد می ایستادند. اما معنای این واژه امروزه کمی متفاوت شده است. ساقدوش عروس کسی است که مانند عروس آراسته است و شب عروسی دوش به دوش او به خانه داماد میرود و ساقدوش داماد کسی است که قد و قامتش شبیه داماد است و مانند او آراسته است و دوش به دوش او به خانه عروس میرود.
تا چند سال پیش وجود ساقدوش در جشن عروسی چندان مرسوم نبود، اما حالا که عروس و دامادها میبینند وجود ساقدوشها در هیجان جشن مؤثر است، دوست دارند ساقدوش داشته باشند. از نظر ظاهری نیز ساقدوشها با لباسهای یکشکل جلوه خاصی به جشن میبخشند.
وظایف ساقدوش عروس و داماد
ساقدوش هر چند در فرهنگ ما از قدیم بوده است، اما همراهی عروس و داماد به این سبک شاید تقلیدی از مردم غرب باشد. با تغییر سبک برگزاری مراسم عروسی، واژه ساقدوش پررنگ شده است و به عنوان یک سبک خاص در این مراسم اجرا میشود. اگر عروس و داماد هر کدام چند تا ساقدوش دارند تا حد امکان آنها باید مثل هم لباس بپوشند و در انتخاب رنگ لباس دقت لازم را داشته باشند.
البته ساقدوشها بهتر است از میان افراد مجرد انتخاب شوند. نه تنها وظیفه آنها همراهی در مراسم است، بلکه پیش از مراسم نیز وظایفی دارند. برنامه ریزی برای مراسم یکی از دشوارترین کارها است که ساقدوشها به دلیل اینکه تنش و اضطراب عروس و داماد را ندارند با تمرکز بیشتری میتوانند به آنها کمک کنند و مشکلات را از سر راه بردارند. آنها میتوانند در تهیه چک لیست مراسم عروس و داماد را کمک کنند.
ساقدوشها در بقیه کارهای پیش از عروسی مانند انتخاب سالن عروسی یا باغ عروسی، خرید عروسی، انتخاب کیک، گل آرایی و انتخاب ماشین عروس با آنها همفکری داشته باشند. نوشتن کارت دعوت عروسی بهانه خوبی برای دور هم جمع شدن و خوش و بش کردن و سر به سر عروس و داماد گذاشتن برای سپری کردن روز های آخر مجردی است.
مهمترین وظیفهای که یک ساقدوش در روز برگزاری مراسم عروسی دارد این است لبخند بزند و به خانواده عروس و داماد برای برگزاری هر چه بهتر مراسم کمک کند. پیش از برگزاری مراسم عروسی، عروس و داماد باید به این فکر کرده باشند که ساقدوشها چطور قرار است رفت و آمد کنند. بهتر است ساقدوشها همه با هم باشند، زیرا تک تک آمدن آنها کمی دردسرساز است.
اگر تعداد ساقدوشها کم است، میتوانند با ماشین عروس و داماد جا به جا شوند. در برخی جاها هم مرسوم است که به ساقدوشها کادو میدهند. لازم نیست عروس و داماد خیلی دنبال چیزهای گران قیمت برای آنها باشند. با توجه به اینکه سرشان خیلی شلوغ است، میتوانند روز عروسی با ساقدوشها کلی عکس بگیرند و بعداً به انتخاب خودشان یک عکس را شاسی کنند و به عنوان هدیه به آنها بدهند که در واقع یک یادگاری کوچک از آن روز برایشان باقی خواهد ماند.
همچنان مرسوم است که اگر قرار است ساقدوشها لباس خاصی برای روز عروسی بپوشند، عروس و داماد هزینه آن را پرداخت کنند. اما باز هم لازم نیست حتماً یک لباس گران قیمت باشد. یک لباس ساده اما زیبا و شکیل کفایت میکند.